مقاله ۵ راهکار کلیدی برای ارتقای ایمنی در مراکز درمانی
ایمنی بیماران در صنعت بهداشت و درمان نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند. سازمان‌های درمانی که نتوانند همزمان سلامت بیماران را حفظ کنند و کیفیت خدمات خود را بهبود بخشند، در بلندمدت پایدار نخواهند ماند. این اصل، زیربنای موفقیت هر نهاد بهداشتی است که در تلاش برای ارائه مراقبت‌های ایمن و مؤثر به جامعه است.
سازمان‌ها باید رویکردهای آموزش خود را بازنگری کنند تا فرهنگ ایمنی را در سازمان تقویت کنند.
اگرچه بیشتر سازمان‌های معتبر حوزه سلامت روش‌هایی برای حفظ ایمنی بیماران به‌کار گرفته‌اند، نقش ویژگی‌های شخصیتی و رفتارهای فردی مراقبان اغلب نادیده گرفته می‌شود. سازمان‌های بهداشتی باید همه کارکنان را درباره عوامل مؤثر در ایجاد محیط کاری ایمن و ریسک‌های احتمالی آموزش دهند. علاوه بر این، ضروری است که آموزش‌ها و کوچینگ‌های مؤثرتری طراحی شود تا فرهنگ ایمنی در همه سطوح سازمانی تقویت گردد.
مطالعات مختلف نشان داده‌اند که خطاهای پزشکی یکی از مهم‌ترین عوامل مرگ‌ومیر در آمریکا بوده و سالانه صدها هزار نفر را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به‌عنوان مثال، تحقیقی در سال ۲۰۱۶ در دانشگاه جان‌هاپکینز، خطاهای پزشکی را سومین عامل مرگ‌ومیر در آمریکا معرفی کرده است. این خطاها علاوه بر خسارات جانی، موجب هزینه‌های مالی سنگینی از جمله میلیون‌ها روز اضافه بستری و میلیاردها دلار هزینه اضافی شده‌اند.
با وجود تفاوت در ارقام گزارش‌شده، یک چیز مسلم است: اهمیت دادن به ایمنی بیمار باید در صدر اولویت‌های سازمان‌های سلامت قرار گیرد. شرکت هوگان سیستمز با بیش از ۳۰ سال تجربه در بررسی رفتارهای ناایمن کاری، پنج راهکار کلیدی برای بهبود ایمنی در این صنعت ارائه می‌کند.
۱. افزایش آگاهی و ایجاد فرهنگ ایمنی
در سازمان‌های حوزه سلامت، مدیران، کادر پزشکی و کارکنان غیرپزشکی باید اهمیت فرهنگ ایمنی را درک کنند و بدانند این فرهنگ چگونه می‌تواند به‌طور مستقیم بر سلامت بیماران تأثیر بگذارد.
۲. درک تفاوت بین پایبندی و تعهد
کارکنان بخش سلامت باید احساس کنند سازمان‌شان از فرهنگ ایمنی بیمار حمایت می‌کند و امکان گزارش خطاها بدون ترس از مجازات برایشان فراهم است.
۳. پذیرش هم‌زمانی ایمنی و مراقبت از بیمار
تمرکز بر ایمنی باعث بهبود کیفیت مراقبت از بیماران می‌شود و این دو جنبه هیچ‌گاه در تضاد با هم نیستند.
۴. توجه به این نکته که مهارت فنی تضمین‌کننده ایمنی نیست
وظایف کارکنان سلامت فراتر از مهارت‌ها و مدارک فنی است و حتی بهترین متخصصان نیز در شرایط نامناسب ممکن است دچار خطا شوند.
۵. شناخت ارتباط بین ایمنی و درآمد
سازمانی که به ایمنی توجه نکند، احتمالاً با جریمه‌های مالی سنگین، از دست دادن مشتریان، کارکنان و در نهایت نابودی روبرو خواهد شد.
افزایش آگاهی و ایجاد فرهنگ ایمنی
کمک به کارکنان برای درک اینکه چگونه شخصیت و رفتار فرد می‌تواند منجر به ایجاد شرایط ناایمن در محیط کار شود، برای سازمان‌ها چالشی جدی است. آموزش مدیران و مسئولان درباره اهمیت آموزش‌های ایمنی مبتنی بر شخصیت، معمولاً نخستین گام برای جلب همراهی همه‌‌ی کارکنان است. برای مدیران مهم است که یک گام عقب‌تر بروند و به‌درستی معنا و مفهوم ایمنی بیماران را درک کنند. به گفته کنت رندال، مدیر ارشد استعداد در بخش سلامت بانر، آن‌ها باید هر فرد را فارغ از بخش یا جایگاهش در سازمان ببینند و نقش او را در تجربه بیمار بررسی کنند تا محیطی ایمن‌تر ایجاد شود.
متقاعد کردن پزشکان تحصیل‌کرده درباره تأثیر شخصیت و رفتار بر ایمنی بیمار نیز کار ساده‌ای نیست. رندال می‌گوید: صرفاً بیان این موضوع یا ارائه آن در قالب یک بروشور ممکن است با مقاومت مواجه شود. باید در دسترس باشید و فرصت پاسخ‌گویی به پرسش‌ها را فراهم کنید. این گفت‌وگویی دوطرفه است تا درک صحیح شکل گرفته و تعهد حاصل شود.
کریستوفر دافی نیز تأیید می‌کند که تأثیرگذاری بر پزشکان دشوار است. او می‌گوید: این مسیر سختی است و چند سال طول کشید تا به این نقطه برسیم. متقاعد کردن رؤسای بخش‌ها که باید نسبت به آگاهی از ایمنی تیم خود مسئولیت‌پذیر باشند، نقشی کلیدی در موفقیت داشت. پرسنل غیرپزشکی نیز نقش مهمی در ایمنی بیماران ایفا می‌کنند. مدیران باید درک کنند که ایمنی بیمار باید در اولویت تمام بخش‌ها و جایگاه‌ها باشد؛ از کارکنان نظافت که سلامت محیط بیمارستان را تضمین می‌کنند تا بخش ثبت اطلاعات که مسئول حفظ محرمانگی و مدیریت داده‌های بیماران است. بخش منابع انسانی نیز نقش مهمی دارد. هنگام مصاحبه با متقاضیان شغل، مهارت‌های فنی آن‌ها ارزیابی می‌شود، اما معمولاً ترکیب روان‌شناختی آن‌ها از نظر ایمنی کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. با وجود بیش از سه میلیون و هفتصد هزار حادثه و بیماری مرتبط با محیط کار در صنعت خصوصی آمریکا در سال دو هزار و هشت، انتخاب افراد مناسب برای حفظ ایمنی بیماران و کارکنان حیاتی است.
«برای مدیران بسیار مهم است که یک قدم به عقب بردارند و معنای واقعی ایمنی بیمار را درک کنند. آن‌ها باید به هر فرد در سازمان، صرف‌نظر از بخش و جایگاهش، نگاه کنند و ببینند چگونه نقش مؤثری در تجربه بیمار ایفا می‌کند تا بتوانند محیطی ایمن‌تر خلق کنند.»
کنت رندال، مدیر اجرایی استعدادها، بنر هلث
درک تفاوت بین پایبندی و تعهد
زمانی که به اشتباهات در محیط کار فکر می‌شود، یکی از نگرانی‌های اصلی کارکنان بیمارستان، واکنش مدیریت ارشد است. نظرسنجی فرهنگ ایمنی بیمار در بیمارستان‌ها که توسط سازمان تحقیقات و کیفیت مراقبت‌های بهداشتی انجام شده، نشان داد تنها ۴۴٪ از پاسخ‌دهندگان احساس کردند اشتباهاتشان علیه‌شان استفاده نخواهد شد.
همچنین، این نظرسنجی نشان داد ۵۴٪ از کارکنان بیمارستان معتقد بودند که وقتی حادثه یا رویدادی مشابه گزارش می‌شود، تمرکز بیمارستان بیشتر بر تنبیه فرد است تا رفع مشکل. علاوه بر این، ۴۹٪ احساس کردند اشتباهاتشان علیه‌شان ثبت می‌شود و ۶۵٪ نگران بودند که سوابق اشتباهاتشان در پرونده پرسنلی‌شان نگهداری شود.
کریستوفر دافی می‌گوید: «این مسئله به اندازه ایمنی به رهبری نیز مربوط است. آیا به دنبال رعایت صرف قوانین هستید یا تعهد واقعی؟ تحقیقات نشان می‌دهد فرهنگ صرفاً مبتنی بر رعایت قوانین، مشکلات بیشتری ایجاد می‌کند. تیم‌هایی که همه اعضای آن به اهداف مشترک متعهد باشند، عملکرد بهتری دارند و محیط کار مؤثرتری ایجاد می‌کنند.»
کارکنان احساس می‌کنند اشتباهاتشان علیه‌شان ثبت می‌شود — ۵۱٪
کارکنان احساس می‌کنند فرد مورد بازخواست قرار می‌گیرد، نه مشکل — ۴۶٪
کارکنان نگران ثبت اشتباهاتشان در پرونده‌های پرسنلی هستند — ۳۵٪
این آمارها از نظرسنجی فرهنگ ایمنی بیمار در بیمارستان‌ها توسط سازمان تحقیقات و کیفیت مراقبت‌های بهداشتی (AHRQ) استخراج شده‌اند.
در اوایل دهه ۱۹۸۰، کارکنان مدرسه و بیمارستان ایالتی آیداهو (ISSH) سهم نامتناسبی از شکایات بیمه‌ای کارگران داشتند. با اینکه این کارکنان تنها ۵٪ از نیروی کار ایالت را تشکیل می‌دادند، مسئول ۲۰٪ از هزینه‌های بیمه‌‌ی ایالت بودند. از سال ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۶، هزینه‌های مربوط به شکایات بیمه‌ای و پرداخت‌های پزشکی برای درمانگران توان‌بخشی ISSH تقریباً به ۱.۶ میلیون دلار رسید. مطالعات بیشتر نشان داد که در بیشتر سازمان‌ها، ۱۰٪ از نیروی کار مسئول ۹۰٪ غیبت‌های پزشکی هستند. بنابراین، کاهش تعداد کارکنان آسیب‌دیده در ISSH به یک اولویت حیاتی تبدیل شد.
تحلیل عمیقی شامل بازبینی دستورالعمل‌های آموزشی، شرح شغل‌ها، مشاهده روزانه کارکنان، مصاحبه‌ها و بحث‌های گروهی و پرسشنامه‌ای درباره همه جنبه‌های وضعیت شغلی انجام شد. این بررسی‌ها نشان داد که ماهیت فیزیکی دشوار شغل، اصلی‌ترین دلیل تعداد بالای آسیب‌ها است. نتایج نشان داد که بهترین کارکنان افرادی با سازگاری خوب، وجدان کاری بالا، همدلی و آگاهی از محدودیت‌های فیزیکی خود نسبت به نیازهای شغلی بوده‌اند.
کریستوفر دافی می‌گوید: «در یک مرکز مراقبت‌های بهداشتی، راه‌های بسیاری برای بروز حادثه وجود دارد. شما نیاز به افرادی دارید که قوانین را رعایت کنند، قابل آموزش باشند و بدانند چگونه این وظایف را بدون آسیب دیدن یا به خطر انداختن دیگران انجام دهند.»
پذیرش هم‌زمانی ایمنی و مراقبت از بیمار
نظرسنجی فرهنگ ایمنی بیمار بیمارستان‌های AHRQ نشان داد که تنها ۶۴٪ از کارکنان بیمارستان‌ها احساس می‌کنند کارفرمایانشان حاضر نیستند برای افزایش تولید، ایمنی کارکنان را فدا کنند. همچنین، فقط ۶۳٪ معتقد بودند مشکلات ایمنی بیماران در بخش‌شان به‌درستی حل شده است؛ به این معنی که ۳۷٪ دیدگاه منفی نسبت به نحوه‌ی رسیدگی به مشکلات ایمنی داشتند. متأسفانه در صنعت مراقبت‌های بهداشتی این تصور وجود دارد که ایمنی و مراقبت از بیمار دو حوزه مستقل از هم هستند. اما واقعیت این است که وقتی کارکنان روی کاهش حوادث تمرکز دارند، این فواید به مراقبت از بیماران نیز منتقل می‌شود.
یکی از نقاط ضعف ویژه در این زمینه برنامه‌های رزیدنتی است. با وجود سنت قوی آماده‌سازی پزشکان آینده برای شرایط پراسترس این صنعت، تحقیقات نشان می‌دهد که کمبود خواب و عوامل مرتبط با خستگی منجر به تعداد قابل‌توجهی از ناتوانی‌ها و افزایش خطاهای پزشکی قابل پیشگیری می‌شود.
در سال ۲۰۲۰، شورای اعتباربخشی آموزش پزشکی تکمیلی (ACGME) الزامات مشترکی را تعیین کرد که بر اساس آن، رزیدنت‌ها نباید بیش از ۸۰ ساعت در هفته به‌طور متوسط در دوره‌ای چهار هفته‌ای کار کنند. همچنین، مجازند تا ۲۴ ساعت متوالی در فعالیت‌های بالینی مشغول باشند و علاوه بر آن، تا ۴ ساعت اضافی را به فعالیت‌های مرتبط با ایمنی بیماران یا آموزش خود اختصاص دهند. به عبارت دیگر، رزیدنت‌ها می‌توانند تا ۲۸ ساعت متوالی کار کنند.
کریستوفر دافی می‌گوید: «این افراد تا ۲۸ ساعت متوالی مشغول هستند، تازه‌کارند و در تلاش‌اند ساعات کاری لازم و الزامات آموزشی خود را کامل کنند. حتی وقتی کمی استراحت می‌کنند، ممکن است در ساعت ۳ صبح برای رسیدگی به بیمار دچار تروما بیدار شوند.»
با وجود سابقه‌ی طولانی در آماده‌سازی پزشکان آینده برای مواجهه با شرایط پراسترس صنعت پزشکی، مطالعات نشان می‌دهند که کمبود خواب و خستگی به افزایش خطاهای پزشکی قابل پیشگیری مرتبط هستند.
توجه به این نکته که مهارت فنی تضمین‌کننده ایمنی نیست
تفاوتی بین ماهر بودن و ایمن بودن وجود دارد. یک کارمند ماهر لزوماً کارمندی ایمن نیست، بنابراین باید گام‌هایی برداشته شود تا این شکاف پر شود. ضروری است که کارکنان حوزه سلامت، صرف‌نظر از مهارت‌های فنی‌شان، قانع شوند که ایمنی تا حد امکان، برای عملکرد بهینه شغلی حیاتی است.
کریستوفر دافی می‌گوید: «حتی بهترین مکانیک‌های خودرو هم ممکن است در گاراژ خود باعث آسیب شوند.»
چهار دلیل اصلی وجود دارد که حتی ماهرترین کارکنان ممکن است مهارت‌های ایمنی لازم را نداشته باشند؛ همه این دلایل به ساعات طولانی کاری بسیاری از کارکنان حوزه سلامت مربوط می‌شود:
۱. کارکنان خسته و پرمشغله: انجام شیفت‌های طولانی باعث می‌شود افراد مستعد اشتباه شوند.
۲. انتقال‌های نامناسب اطلاعات: نبود ارتباط موثر بین شیفت‌ها، بخش‌ها و یا بیمارستان‌ها ایمنی بیماران را به خطر می‌اندازد.
۳. نرخ بالای جابه‌جایی نیرو: به دلیل جابه‌جایی بالا، ممکن است کارکنان تازه‌کار بدون آموزش کافی وارد شغل شوند.
۴. نرخ بالای فرسودگی شغلی: فشار کاری و ساعات زیاد باعث می‌شود بسیاری از کارکنان مدت زیادی در یک شغل باقی نمانند.
مطالعه‌ای که در مجله انجمن پزشکی آمریکا منتشر شده نشان می‌دهد کمبود خواب در پزشکان، بر ایمنی بیماران تأثیر منفی دارد. این مطالعه افزایش میزان عوارض جراحی‌هایی را گزارش کرده که توسط پزشکانی انجام شده‌اند که پس از شیفت شبانه کمتر از شش ساعت خوابیده‌اند. (البته در پزشکان ارشد، افزایش قابل توجهی در عوارض مشاهده نشده است.) فرآیند انتقال بیماران و تغییرات بین بخش‌ها نیز مشکلاتی ایجاد می‌کند. در نظرسنجی فرهنگ ایمنی بیمارستانی AHRQ، پایین‌ترین درصد رضایت مربوط به انتقال‌ها و تغییرات شیفت بود؛ تنها ۴۴٪ از شرکت‌کنندگان معتقد بودند سازمان‌شان در این زمینه عملکرد خوبی دارد.
کریستوفر دافی می‌گوید: «همه چیز به ارتباط برمی‌گردد. پس از یک شیفت طولانی، آیا کارکنان فکر می‌کنند که «کار من تمام شده و وقت رفتن است» یا می‌گویند «باید انتقال را به‌درستی انجام دهم تا بیمار بیشترین ایمنی را داشته باشد؟»
ضروری است که کارکنان حوزه بهداشت و درمان، صرف‌نظر از مهارت‌های فنی خود، به این باور برسند که حفظ بالاترین سطح ایمنی، نقش کلیدی در دستیابی به حداکثر عملکرد شغلی دارد.
شناخت ارتباط بین ایمنی و درآمد
چکیده این است که ایمنی تأثیر مستقیمی بر درآمد و سودآوری سازمان‌های حوزه بهداشت و درمان دارد. بدون ارائه مراقبت‌های ایمن، قابل اعتماد و با کیفیت بالا، بیماران به‌سرعت نارضایتی خود را اعلام می‌کنند و کمتر کسی حاضر است از خدمات پزشکی‌ای استفاده کند که دوستانش آن را توصیه نمی‌کنند.
راندل می‌گوید: «شما در معرض از دست دادن حجم قابل توجهی از کسب‌وکار هستید. وقتی افراد به دوستان خود می‌گویند که مراقبتی کمتر از حد انتظار دریافت کرده‌اند، این موضوع تأثیر زیادی دارد.» مشکلات قانونی هم نقش مهمی دارند. در سال ۲۰۰۸، به منظور بهبود ایمنی بیماران، مدیکر پرداخت هزینه‌های ناشی از اشتباهات بیمارستان‌ها را متوقف کرد. برای مثال، اگر جراح ابزاری را در بدن بیمار جا بگذارد، مدیکر هزینه اصلاح این خطا را نمی‌پردازد. دافی می‌گوید: «این موضوع خیلی سریع بر درآمد بیمارستان تأثیر می‌گذارد. حالا بیمارستان مجبور است این هزینه را خودش بپردازد.»
برای بسیاری از مراکز درمانی، همین موضوع می‌تواند عامل اصلی انگیزشی برای ایجاد فرهنگ ایمنی باشد. متأسفانه ایمنی بیماران به تنهایی دلیل کافی نیست، اما این واقعیت که نبود ایمنی می‌تواند به وضعیت مالی سازمان سلامت آسیب بزند، ممکن است همان حقیقتی باشد که کفه ترازو را به نفع ایجاد فرهنگ ایمنی سنگین می‌کند.
بدون ارائه مراقبت‌های ایمن، قابل‌اعتماد و در سطح عالی، تقریباً قطعی است که بیماران درباره نقص‌ها و کمبودها اعتراض خواهند کرد. همچنین، افراد بسیار کمی حاضرند از ارائه‌دهنده خدمات درمانی استفاده کنند که دوستانشان آن را توصیه نکرده باشند.
منوراد با بهره‌گیری از آزمون‌ها و ارزیابی‌های تأیید شده جهانی و استفاده از دانش به‌روز منابع معتبر بین‌المللی، ابزارهای تخصصی برای شناسایی رفتارهای مرتبط با ایمنی در محیط‌های کاری ارائه می‌دهد. این ابزارها به سازمان‌ها کمک می‌کنند ویژگی‌های رفتاری کارکنان را که ممکن است منجر به حوادث شغلی و رفتارهای ناایمن شود، شناسایی و اصلاح کنند.
بر اساس داده‌ها و پژوهش‌های علمی معتبر، این ارزیابی بر پایه شش مقیاس کلیدی رفتارهای ایمنی شکل گرفته است:
۱. پیروی‌کننده – نافرمان: تفاوت میان افرادی که قوانین و دستورالعمل‌ها را رعایت می‌کنند و کسانی که قواعد را نادیده می‌گیرند.
۲. آرام – مضطرب: توانایی حفظ آرامش در شرایط فشار مقابل نگرانی و اشتباه در موقعیت‌های استرس‌زا.
۳. خونسرد – تحریک‌پذیر: کنترل هیجانات و عصبانیت به منظور کاهش خطاهای ناخواسته.
۴. متمرکز – حواس‌پرت: تمرکز کافی روی وظایف محوله برای کاهش خطاهای ناشی از حواس‌پرتی.
۵. محتاط – بی‌پروا: ارزیابی دقیق ریسک‌ها و اتخاذ تصمیمات هوشمندانه در شرایط پرخطر.
۶. فروتن – آموزش‌پذیر: پذیرش بازخورد و تمایل به یادگیری برای بهبود مستمر رفتارهای ایمن.
رویکرد منوراد، با ترکیب این ارزیابی‌ها و کوچینگ تخصصی، به سازمان‌ها کمک می‌کند فرهنگ ایمنی را در تمام سطوح تقویت کنند. این فرآیند شامل تحلیل محیط کار، سنجش ویژگی‌های فردی کارکنان و ارائه بازخوردهای کاربردی است که منجر به کاهش حوادث، ارتقای سلامت و ایمنی محیط کار می‌شود.
با تکیه بر استانداردهای علمی و بهترین متدهای جهانی، منوراد به سازمان‌ها امکان می‌دهد محیط‌های کاری امن‌تر و سالم‌تری بسازند و سلامت کارکنان و مشتریان خود را تضمین کنند.
امنیت در حوزه سلامت فراتر از درمان ایمن بیماران است. مطالعات نشان می‌دهد که نبود فرهنگ ایمنی در سازمان‌های سلامت، موجب از دست رفتن زمان، افزایش ترک خدمت کارکنان، افزایش خطاها و کاهش درآمد می‌شود. سازمان‌های حوزه سلامت می‌توانند با ترکیب آموزش‌های مبتنی بر شخصیت کارکنان و شیوه‌های ایمنی مبتنی بر استانداردهای بالینی، امنیت بیماران و محیط کار را بهبود بخشند.
ضروری است که کارکنان قدیمی نقش شخصیت خود در ایمنی بیمار را به‌خوبی درک کنند و کارکنان جدید نیز از ابتدا، ایمنی بیمار را در اولویت قرار دهند. مدیریت در همه سطوح باید فرهنگ ایمنی را در سازمان تقویت و به نگرانی‌های کارکنان خط مقدم گوش فرا دهد تا محیطی امن برای همه ایجاد کند.
منوراد با سال‌ها تحقیق درباره ویژگی‌های شخصیتی کارکنان، ابزار تخصصی «گزارش ایمنی» را طراحی کرده است که به سازمان‌های سلامت کمک می‌کند تا فرهنگ ایمنی را شکل داده و حفظ کنند.
در حوزه سلامت، باید به جای درمان علائم، ریشه مشکلات ایمنی را شناسایی و حل کرد. آموزش‌های ایمنی نباید تنها محدود به تجهیزات و ابزارهای فنی باشد، بلکه باید جنبه‌های رفتاری و فرهنگی را نیز در برگیرد.
برای آشنایی بیشتر با راهکارهای ایمنی منوراد، می‌توانید به وب‌سایت ما مراجعه کنید یا با شماره تماس دفتر مرکزی منوراد تماس بگیرید.
بدون دیدگاه